مدیریت پیمان Management Contracting همان طور که از نامش بر می آید، روشی است که در آن کارفرما، یک شرکت یا یک شخص را تعیین می کند تا مدیریت اجرای پروژه را بر عهده بگیرد. بنابراین تعیین روش های اجرای پروژه و تعیین چارت سازمانی و استخدام نیروها بر عهده پیمانکار است.
مدیریت پیمان ساخت چیست؟
در مدیریت پیمان، پیمانکار یا شخص، بابت مدیریت پروژه درصدی از هزینه های انجام شده را دریافت می دارد. این هزینه‌ها معمولاً شامل هزینه تهیه موارد قرارداد و هزینه اجرا می باشد ولی قبل ازهزینه های صورت گرفته باید توافق طرفین درنظر گرفته شود، این پیمان به سود طرفین می باشد چون کارفرما هیچ بالاسری ( اورهد یا سود) به پیمانکار پرداخت نمی‌کند فقط هزینه موارد لازم در قرارداد، مدیریت طرح، نیروی انسانی و ماشینی را پرداخت می نماید، بنابراین در هزینه پیمان صرفه جویی می شود. از طرفی دیگر پیمانکار هزینه ای بابت اجرا پرداخت نمی‌کند و تعهدات را بر عهده نمی‌گیرد و فقط به خاطر تخصص در مدیریت سودی به صورت درصدی از کل هزینه‌ها دریافت می‌دارد. سرعت و کیفیت ساخت پروژه در این روش نسبت به دیگر روش‌ها بالاتر است.
مدیریت پیمان چند درصد است؟
درصد مدیریت پیمان به موارد زیادی بستگی دارد که قابل توافق و تفاهم است. در صورتی که می خواهید پروژه خود را به یک شرکت ساختمانی با کیفیت واگذار کنید، باید شرح کاملی از خواسته های خود را مشخص نمایید. با مشخص شدن نوع اجرا و اینکه مدیریت پیمان چه اختیاراتی در اجرای پروژه بر عهده دارد، درصد مدیریت پیمان متفاوت می باشد.
نوع سازه نیز در تعیین درصد مدیریت پیمان تاثیرگذار است. سازه های فلزی با درصد مدیریت پیمان کمتر و سازه های بتنی با درصد مدیریت پیمان بیشتری تعیین می شوند.
نوع نمای ساختمان در اینکه نمای ساختمان ساده باشد یا نمایی با پیچ و خم های زیاد بر روی درصد مدیریت تاثیرگذار است. به دلیل اینکه زمان اجرای پروژه را تغییر می دهد. بدین معنا که اگر پروژه شما زمان بیشتری را لازم داشته باشد درصد مدیریت پیمان هم بیشتر می شود.
در مورد هزینه ها برعکس می باشد. در صورتی که هزینه های پروژه خیلی بالا باشد، درصد مدیریت پیمان کم می شود. اگر هزینه های پروژه در مقایسه با پروژه های مشابه، متوسط رو به پایین باشد، درصد مدیریت پیمان افزایش می یابد.
برقراری تعادل در اجرای پروژه های ساختمانی به روش مدیریت پیمان برای کارفرما به صرفه ترخواهد بود. زیرا مدیریت پیمان تمام مسئولیت ها را در قبال دریافت درصدی از هزینه های اجرایی پروژه بر عهده می گیرد.
به صورت استاندارد درصد مدیریت پیمان در ساختمان حدود ده تا هفده درصد تعریف می شود. در ساختمان های ویلایی به حدود پانزده تا بیست و دو درصد نیز خواهد رسید. البته شرایط و عوامل زیادی در تعیین این درصد مؤثر هستند.
تفاوت مدیریت پیمان و مشارکت در ساخت چیست ؟
مدیریت پیمان و مشارکت دو روش متفاوت برای انجام پروژه‌های ساخت و ساز هستند. در ادامه، تفاوت‌های اصلی بین این دو روش را توضیح می‌دهم:
مدیریت پیمان:
مدیریت پیمان روشی است که در آن یک شرکت (که ممکن است سازنده، پیمانکار یا مجری پروژه نیز نامیده شود) به عنوان مسئول اجرایی پروژه فعالیت می‌کند و مسئولیت‌های اصلی اجرای پروژه را بر عهده دارد. در این روش، سازنده مسئولیت انجام کلیه فعالیت‌های مربوط به پروژه را به عهده می‌گیرد، شامل طراحی، تأمین مواد و تجهیزات، اجرا و نظارت بر پروژه. سازنده با مالک پروژه (معمولاً یک سازمان یا شرکت) قراردادی بسته و بر اساس شرایط و ضوابط قراردادی عمل می‌کند. در این روش، مالک پروژه معمولاً کمترین مسئولیت در اجرای فعالیت‌های پروژه را دارد و اغلب نقش مشاور را بر عهده می‌گیرد.
مشارکت:
روش مشارکت در ساخت به عنوان یک روش همکاری بین مالک پروژه و سازنده عمل می‌کند. در این روش، مالک پروژه و سازنده برای اجرای پروژه به طور مشترک همکاری می‌کنند. مالک پروژه عموماً بخشی از مسئولیت‌ها را به سازنده واگذار می‌کند ولی همچنین خود نیز در فرایند اجرای پروژه مشارکت دارد. این روش به مالک پروژه امکان میدهد تا در مراحل مختلف پروژه نظارت داشته باشد و در تصمیم‌گرفتن به یکی از این دو روش وابسته به نوع پروژه، منابع مالی، زمان و هدف‌های مالک پروژه است. برخی از تفاوت‌های اصلی بین مدیریت پیمان و مشارکت در ساخت عبارتند از:
۱- مسئولیت: در مدیریت پیمان، سازنده مسئولیت اصلی اجرای پروژه را بر عهده دارد و مالک پروژه نقش مشاور را ایفا می‌کند. اما در روش مشارکت، هر دو طرف مالک پروژه و سازنده مسئولیت‌هایی در اجرای پروژه دارند و همکاری و تعامل بین آن‌ها بیشتر است.
۲- تقسیم مسئولیت‌ها: در مدیریت پیمان، مسئولیت‌ها به صورت کامل بر عهده سازنده است. اما در روش مشارکت، مسئولیت‌ها وظایفی بین مالک پروژه و سازنده تقسیم می‌شود. برخی از وظایف ممکن است به سازنده واگذار شوند و برخی دیگر به مالک پروژه باقی بماند.
۳- ریسک و سودآوری: در مدیریت پیمان، ریسک اجرای پروژه بر عهده سازنده است و او در صورت موفقیت پروژه بهره‌برداری می‌کند. اما در روش مشارکت، ریسک و سودآوری بین مالک پروژه و سازنده تقسیم می‌شود. به این ترتیب، مالک پروژه می‌تواند از سودهای حاصل از پروژه بهره‌مند شود.
4- انعطاف‌پذیری: روش مدیریت پیمان معمولاً برای پروژه‌هایی با مشخصات و محدودیت‌های دقیق استفاده می‌شود. این روش اغلب منطبق بر یک طرح واضح و مشخص است. اما در روش مشارکت، انعطاف‌پذیری بیشتری در تغییرات و تطبیق با نیازهای پروژه وجود دارد. مالک پروژه و سازنده در طول فرایند ساخت با هم همکاری کرده و تصمیم‌هایی را در جهت بهبود پروژه و افزایش کیفیت اتخاذ می‌کنند.
5- مالکیت: در روش مدیریت پیمان، سازنده پروژه را بر اساس شرایط قراردادی اجرا می‌کند و پس از اتمام پروژه آن را به مالک پروژه تحویل میدهد. اما در روش مشارکت، مشارکت مالک پروژه در فرایند ساخت بیشتر است و پس از اتمام پروژه، مالکیت و بهره‌برداری مشترک از پروژه بین مالک پروژه و سازنده تعیین می‌شود.
در نهایت، انتخاب بین روش مدیریت پیمان و مشارکت در ساخت بستگی به مجموعه‌ای از عوامل اقتصادی، فنی، قانونی و مدیریتی دارد. هر روش دارای مزایا و معایب خود است و باید با دقت و بررسی دقیق نیازهای پروژه و شرایط محیطی، روش مناسبی را برای اجرای پروژه انتخاب کرد.
چرا باید از مدیریت پیمان استفاده کنیم؟
استفاده از مدیریت پیمان در پروژه‌های ساخت و ساز دارای برخی مزایا و دلایل است که ممکن است مالکان پروژه را به آن سوق دهد. در زیر به برخی از این مزایا اشاره می‌کنم:
1- مسئولیت محدود: در مدیریت پیمان، سازنده به عنوان مسئول اصلی اجرای پروژه عمل می‌کند و بر عهده دارد تمام جزئیات و فعالیت‌های مربوط به ساخت پروژه را به طور کامل بر عهده بگیرد. این به مالک پروژه امکان میدهد تا با کاهش بار مسئولیت، بیشتر به سایر وظایف خود تمرکز کند.
2- تخصص و تجربه: سازندگان و پیمانکاران با تجربه دارای تخصص و دانش فنی لازم برای اجرای موفقیت‌آمیز پروژه‌ها هستند. با استفاده از مدیریت پیمان، مالک پروژه می‌تواند از تخصص و تجربه سازنده بهره‌برداری کند و از نتایج بهتری در اجرای پروژه بهره‌مند شود.
3- مدیریت هزینه و زمان: سازنده در مدیریت پیمان مسئولیت تأمین منابع، مواد و تجهیزات لازم برای پروژه را به عهده می‌گیرد و مسئولیت کنترل هزینه‌ها و زمان اجرا را بر عهده دارد. این می‌تواند به بهبود مدیریت هزینه و زمان در پروژه کمک کند و ریسک‌های مالی را کاهش دهد.
4- قرارداد و شرایط قانونی: با بستن قراردادی با سازنده، مالک پروژه می‌تواند شرایط و ضوابط قانونی را تعیین کند و حقوق و تعهدات خود را در قبال سازنده مشخص کند. این قراردادها به مالک پروژه امکان می‌دهند تا در صورت عدم اجرای صحیح و به موقع پروژه، از حقوق و تضمینات قانونی خود استفاده کند و در صورت نیاز به راه‌های قانونی برای حل اختلافات و اعمال جبران خسارت بهره‌برداری کند.
5- کنترل و نظارت: در مدیریت پیمان، مالک پروژه می‌تواند به صورت مستقیم نظارت بر فعالیت‌های سازنده داشته باشد و کنترل کیفیت اجرای پروژه را بر عهده بگیرد. این به مالک پروژه امکان میدهد تا در تمام مراحل پروژه به تطبیق با نیازها و استانداردهای خود بپردازد و به کیفیت نهایی پروژه اطمینان حاصل کند.
۶- مدیریت ریسک: در مدیریت پیمان، برخی از ریسک‌های اجرایی پروژه بر عهده سازنده قرار می‌گیرد. این شامل مسائل مربوط به تأمین منابع، تجهیزات، تحویل به موقع و کیفیت اجرا می‌شود. این می‌تواند به مالک پروژه کمک کند تا ریسک‌های مربوط به ساخت پروژه را کاهش دهد و از پروژه بهره‌وری بهتری داشته باشد.
به طور کلی، استفاده از مدیریت پیمان در پروژه‌های ساخت و ساز می‌تواند به مالک پروژه کمک کند تا بار مسئولیت را کاهش دهد، از تخصص و تجربه سازنده بهره‌برداری کند، کنترل هزینه و زمان را بهبود بخشد و ریسک‌های مربوط به پروژه را مدیریت کند. با این حال، هر پروژه و شرایط خاص خود را دارد، بنابراین قبل از تصمیم‌گیری نیاز است تا به دقت و با مطالعه به مزایا و معایب هر روش، هدف‌ها و نیازهای خاص پروژه خودتان را ارزیابی کنید. همچنین، در نظر داشته باشید که مدیریت پیمان ممکن است در پروژه‌هایی با مشخصات دقیقتر و زمانبندی محکم مفیدتر باشد. در مقابل، در پروژه‌هایی که نیاز به انعطاف‌پذیری بیشتر و تعامل فعال بین مالک پروژه و سازنده دارند، مشارکت در ساخت ممکن است مناسب‌تر باشد.
نهایتاً، برای انتخاب بهترین روش، ممکن است نیاز به مشورت با متخصصان و مشاوران مستقل داشته باشید. آن‌ها می‌توانند با توجه به شرایط خاص پروژه و الزامات آن، به شما راهنمایی کنند و بهترین تصمیم را برای شما بگیرند.
مزایای مدیریت پیمان چیست؟
استفاده از مدیریت پیمان در پروژه‌های ساخت و ساز دارای برخی مزایا است. در زیر به برخی از این مزایا اشاره می‌کنم:
1- مسئولیت محدود: در مدیریت پیمان، سازنده به عنوان مسئول اصلی اجرای پروژه عمل می‌کند و بر عهده دارد تمام جزئیات و فعالیت‌های مربوط به ساخت پروژه را به طور کامل بر عهده بگیرد. این به مالک پروژه امکان میدهد تا با کاهش بار مسئولیت، بیشتر به سایر وظایف خود تمرکز کند.
۲- تخصص و تجربه: سازندگان و پیمانکاران با تجربه دارای تخصص و دانش فنی لازم برای اجرای موفقیت‌آمیز پروژه‌ها هستند. با استفاده از مدیریت پیمان، مالک پروژه می‌تواند از تخصص و تجربه سازنده بهره‌برداری کند و از نتایج بهتری در اجرای پروژه بهره‌مند شود.
3- کنترل هزینه و زمان: سازنده در مدیریت پیمان مسئولیت تأمین منابع، مواد و تجهیزات لازم برای پروژه را به عهده می‌گیرد و مسئولیت کنترل هزینه‌ها و زمان اجرا را بر عهده دارد. این می‌تواند به بهبود مدیریت هزینه و زمان در پروژه کمک کند و ریسک‌های مالی را کاهش دهد.
4- قرارداد و شرایط قانونی: با بستن قراردادی با سازنده، مالک پروژه می‌تواند شرایط و ضوابط قانونی را تعیین کند و حقوق و تعهدات خود را در قبال سازنده مشخص کند. این قراردادها به مالک پروژه امکان میدهد در صورت عدم اجرای صحیح پروژه، از حقوق و تضمینات قانونی خود استفاده کند و در صورت نیاز به راه‌های قانونی برای حل اختلافات و اعمال جبران خسارت استفاده کند.
۵- کنترل و نظارت: در مدیریت پیمان، مالک پروژه می‌تواند به صورت مستقیم نظارت بر فعالیت‌های سازنده داشته باشد و کنترل کیفیت اجرای پروژه را بر عهده بگیرد. این به مالک پروژه امکان میدهد تا در تمام مراحل پروژه به تطبیق با نیازها و استانداردهای خود بپردازد و به کیفیت نهایی پروژه اطمینان حاصل کند.
6- مدیریت ریسک: در مدیریت پیمان، برخی از ریسک‌های اجرایی پروژه بر عهده سازنده قرار می‌گیرد. این شامل مسائل مربوط به تأمین منابع، تجهیزات، تحویل به موقع و کیفیت اجرا می‌شود. این می‌تواند به مالک پروژه کمک کند تا ریسک‌های مربوط به ساخت پروژه را کاهش دهد و از پروژه بهره‌وری بهتری داشته باشد.
7- بهره‌وری بالا: با استفاده از مدیریت پیمان، پروژه می‌تواند بهره‌وری بالاتری داشته باشد. سازنده با تمرکز بر اجرای پروژه و بهره‌برداری از تخصص خود، بهبود عملکرد و کارایی پروژه را ممکن می‌سازد.
به طور کلی، استفاده از مدیریت پیمان در پروژه‌های ساخت و ساز می‌تواند به مالک پروژه کمک کند تا بار مسئولیت را کاهش دهد، از تخصص و تجربه سازنده بهره‌برداری کند، کنترل هزینه و زمان را بهبود بخشد.
وظیفه کارفرما در مدیریت پیمان چیست ؟
وظیفه کارفرما یا مالک پروژه در مدیریت پیمان به عنوان سرپرست پروژه و مشتری است و شامل موارد زیر می‌شود:
تعیین نیازها و اهداف: کارفرما باید نیازها و اهداف خود را برای پروژه مشخص کند. این شامل تعیین اهداف عمومی و خاص، نیازهای عملکردی، زمانبندی و بودجه مالی است.
انتخاب سازنده: کارفرما مسئول انتخاب سازنده یا پیمانکار برای اجرای پروژه است. این شامل بررسی و ارزیابی قابلیت‌ها، تجربه، شرایط قراردادی و انجام مذاکرات با سازندگان مختلف است.
برقراری قرارداد: کارفرما باید با سازنده قرارداد مناسبی برای اجرای پروژه بسته و شرایط قانونی، مالی و فنی مورد نظر خود را در قرارداد تعیین کند. این قرارداد شامل مواردی مانند قیمت، زمانبندی، شرایط پرداخت، نحوه کنترل کیفیت و سایر الزامات است.
نظارت بر پیشرفت پروژه: کارفرما باید نظارت مستمری بر روند پیشرفت پروژه داشته باشد. او باید مطمئن شود که پروژه به طور مطلوب پیش می‌رود، مشکلات محتمل را شناسایی کند و تصمیمات لازم را بگیرد.
ارزیابی کیفیت: کارفرما باید کیفیت اجرای پروژه را بررسی کند و مطمئن شود که مطابق با استانداردها و نیازهای تعیین شده است. او می‌تواند از طریق بازرسی‌ها، آزمون‌ها و مستندسازی عملکرد سازنده، کیفیت را ارزیابی کند.
انجام تغییرات و تعدیلات: در طول اجرای پروژه، ممکن است نیاز به تغییرات و تعدیلاتی در قرارداد یا محدودیت‌های پروژه پیش بیاید. کارفرما باید این تغییرات را شناسایی و به طور هماهنگ با سازنده مورد بحث و بررسی قرار دهد و تصمیمات لازم را بگیرد.
مدیریت مالی: کارفرما باید مدیریت مالی پروژه را بر عهده بگیرد. این شامل کنترل هزینه‌ها، مدیریت پرداخت‌ها، بررسی مستندات مالی و رسیدگی به اختلافات مالی می‌شود.
حل اختلافات: در صورت بروز اختلافات و مشکلات در طول اجرای پروژه، کارفرما مسئولیت حل این اختلافات را بر عهده دارد. او باید با سازنده به صورت مذاکره‌ای یا با استفاده از راهکارهای قانونی، اختلافات را حل کند و به توافق برسد.
تحویل پروژه: در پایان پروژه، کارفرما باید تحویل پروژه را از سازنده دریافت کند و تطابق آن با شرایط قرارداد و استانداردهای تعیین شده را بررسی کند. در صورت نیاز، اقدام به تصحیح و تکمیل نقاط ضعف ممکن است.
پذیرش و بهره‌برداری: پس از تحویل پروژه، کارفرما باید آن را پذیرش کند و به بهره‌برداری از آن بپردازد. این شامل اجرای آزمون‌ها، ارزیابی کارکرد پروژه، آموزش و راه‌اندازی است.
وظیفه پیمانکار در مدیریت پیمان چیست ؟
وظیفه پیمانکار در مدیریت پیمان شامل مسئولیت‌ها و وظایف زیر است:
اجرای پروژه: پیمانکار مسئول اجرای فعالیت‌های مرتبط با پروژه است. او باید بر اساس شرایط قرارداد و دستورات کارفرما، اقدام به انجام کارها و اجرای فرآیندهای لازم نماید.
برنامه‌ریزی و زمانبندی: پیمانکار مسئول برنامه‌ریزی و زمانبندی اجرای پروژه است. او باید بر اساس موارد فنی و مهندسی، نیازها و محدودیت‌های زمانی، برنامه‌ای جامع برای انجام کارها تهیه کند و آن را به کارفرما ارائه دهد.
مدیریت منابع: پیمانکار مسئول مدیریت منابع مرتبط با پروژه است، شامل نیروی کار، ماشین‌آلات، مواد و تجهیزات. او باید منابع را بهینه استفاده کرده و اطمینان حاصل کند که منابع مورد نیاز در دسترس هستند.
کنترل کیفیت: پیمانکار مسئول کنترل کیفیت اجرای پروژه است. او باید فرآیندهای کنترل کیفیت را پیاده‌سازی کند، مطابق با استانداردها و نیازهای مشخص شده در قرارداد. او باید از طریق بازرسی‌ها، آزمون‌ها و رعایت روش‌های کنترل کیفیت، اطمینان حاصل کند که کارها به طور صحیح و با کیفیت انجام می‌شوند.
مدیریت انجام قرارداد: پیمانکار مسئول مدیریت انجام قرارداد است. او باید شرایط قرارداد را رعایت کند و الزامات مالی، زمانبندی، کنترل کیفیت و سایر موارد قراردادی را رعایت کند. این شامل تسلیم مستندات مرتبط با پروژه، تهیه گزارش‌های پیشرفت و مالی، پاسخ به درخواست‌ها و اختلافات قراردادی، و رعایت تعهدات قراردادی در مورد کیفیت و عملکرد پروژه می‌شود.
ارتباطات و گزارش‌دهی: پیمانکار باید ارتباطات لازم را با کارفرما و سایر ذینفعان پروژه برقرار کند. او باید گزارش‌های پیشرفت پروژه، مشکلات و ریسک‌ها، تغییرات و سایر مسائل مرتبط را به کارفرما ارائه کند.
مدیریت اختلافات: پیمانکار مسئولیت حل اختلافات قراردادی و فنی را دارد. در صورت بروز اختلافات با کارفرما یا سایر ذینفعان، او باید به مذاکره و رسیدگی به این اختلافات بپردازد و تلاش کند تا به توافق مناسبی برسد.
ایمنی و بهداشت: پیمانکار باید ایمنی و بهداشت در محل کار را رعایت کند. او باید تدابیر لازم را برای جلوگیری از وقوع حوادث و تأمین شرایط ایمنی برای کارکنان اتخاذ کند.
تحویل پروژه: پس از اتمام پروژه، پیمانکار مسئول تحویل پروژه به کارفرما است. او باید پروژه را به طور کامل تحویل دهد، مستندات و گواهی‌های مورد نیاز را تهیه کند و تطابق پروژه با شرایط قرارداد را بررسی کند.
بطور کلی، پیمانکار در مدیریت پیمان مسئولیت اجرای پروژه، مدیریت منابع، کنترل کیفیت، مدیریت انجام قرارداد، حل اختلافات، ارتباطات و گزارش‌دهی، ایمنی و بهداشت، تحویل پروژه و دیگر وظایف مرتبط را بر عهده دارد.
وظیفه مشاور در مدیریت پیمان چیست ؟
وظیفه مشاور در مدیریت پیمان بسیار مهم و حیاتی است. مشاوران در طول فرآیند پیمان، نقش کلیدی در هدایت و راهنمایی مشتریان در بهینه‌سازی فرآیند مدیریت پروژه و دستیابی به اهداف مورد نظر دارند. وظایف اصلی مشاوران در مدیریت پیمان عبارتند از:
مشاوره در برنامه‌ریزی پروژه: مشاوران به مشتریان کمک می‌کنند تا برنامه‌ریزی دقیق و کاملی را برای پروژه‌های ساختمانی خود انجام دهند. این شامل تعیین مراحل، زمانبندی، و اختصاص منابع و هزینه‌ها می‌شود.
تهیه و بررسی قراردادها: مشاوران در تهیه قراردادهای پیمانکاری و تأمین مالی پروژه به مشتریان کمک می‌کنند. آن‌ها به مشتریان در بررسی و ارزیابی قراردادها کمک می‌کنند و اطمینان حاصل می‌کنند که شرایط قراردادی منصفانه و بازدهی را برای مشتریان فراهم می‌کنند.
کنترل هزینه‌ها و بودجه: مشاوران در مدیریت پیمان، نقش فعالی در کنترل هزینه‌ها و بودجه پروژه دارند. آن‌ها بررسی و تحلیل هزینه‌ها را انجام می‌دهند و به مشتریان راهکارهایی برای کاهش هزینه‌ها و بهره‌وری بیشتر ارائه می‌دهند.
مشاوره در رفع اشکال و مدیریت ریسک: مشاوران در مدیریت پیمان، در شناسایی و رفع اشکالات و مشکلات مربوط به پروژه به مشتریان کمک می‌کنند. آن‌ها از تجربیات گذشته خود استفاده می‌کنند و راهکارهای مناسب را برای مدیریت ریسک‌های پروژه ارائه می‌دهند. این شامل شناسایی و پیشگیری از تأخیرها، اختلافات قراردادی، مشکلات فنی و سایر عوامل خطرناک است.
ارتباط و هماهنگی با طراحان و پیمانکاران: مشاوران در مدیریت پیمان، نقش ارتباطی فعالی را با طراحان و پیمانکاران دارند. آن‌ها هماهنگی‌های لازم را با طراحان برای اجرای صحیح طرح‌ها و با پیمانکاران برای انجام کارها به طور صحیح و به موقع انجام می‌دهند. این باعث ایجاد هماهنگی و همکاری سازنده بین اعضای تیم پروژه می‌شود و به اجرای موفقیت‌آمیز پروژه کمک می‌کند.
گزارش‌دهی و ارزیابی عملکرد: مشاوران در مدیریت پیمان وظیفه تهیه گزارش‌های دوره‌ای و پایانی در مورد عملکرد پروژه را دارند. آن‌ها به مشتریان گزارش می‌دهند که در چه مرحله‌ای از پروژه قرار دارند و بهره‌وری و عملکرد پروژه را ارزیابی می‌کنند. این گزارش‌دهی به مشتریان امکان میدهد تصمیم‌گیری‌های موثرتر و بهتر در راستای تحقق اهداف پروژه را داشته باشند.
نحوه محاسبه درصد مدیریت پیمان
طبق توافقی که بین کارفرما و پیمانکار صورت می گیرد، تأمین مصالح ساختمان می تواند بر عهده پیمانکار قرار بگیرد. این موضوع بر افزایش و کاهش درصد مدیریت پیمان به شدت مؤثر است.
ساده یا پر پیچ و خم بودن نقشه، طرح ساختمان و همچنین نوع طراحی نما باعث کاهش و افزایش این درصد می شود.
با توجه به وظایف محول شده به پیمانکار طبق توافق و قرارداد بسته شده این درصد نیز می تواند بالا و پایین داشته باشد.
دور یا نزدیک بودن محل ساخت ساختمان جهت رفت و آمد پیمانکار و کارگران و همچنین مناسب بودن مسیر جهت خرید مصالح و لوازم ساختمانی مورد نیاز پروژه برای پیمانکار از عوامل مؤثر هستند.
در نظر گرفتن سرویس ایاب و ذهاب برای کارگران و امکانات دیگر از جمله تهیه غذا و … که حتماً باید در قرارداد قید شود، روی رقم درصد تأثیر گذار است.
شرایط آب و هوایی نقش بسزایی در تعیین و تغییر میزان درصد مدیریت پیمان دارد. به عنوان مثال کار کردن در مناطق بسیار شرجی از جمله جنوب و شمال کشور از دیگر عوامل مؤثر به شمار می آیند.
گاهی اوقات مسیر رفت و آمد محل احداث پروژه سخت و صعب العبور است. به تبع این شرایط هزینه ها بالارفته و درصد سهم پیمانکار نیز بالا می رود.
مدیریت پیمان بازسازی
مدیریت پیمان تنها به اجرا و طراحی ساختمان اختصاص ندارد بلکه در امر نوسازی و بازسازی ساختمان نیز مدیریت پیمان مطرح می‌شود و خیلی از شرکت های پیمانی برای اجرای پروژه های کاری خود حتماً از طریق مدیریت پیمان فرآیند کاری را دنبال می کنند و در نهایت با توجه به مفاد قرارداد درصد توافقی خود را دریافت می کنند. مهم ترین مسئله ای که از ابتدا برای انجام کارهای پیمانکاری مشخص می شود، انتخاب مدیریت پیمان است که اختلاف نظری در حین اجرای پروژه بین شرکت مهندسی و مالک پیش نیاید و با نظارت کامل کل فرآیند ساخت و ساز صورت گیرد.
مدیریت پیمان، هماهنگی بیشتری را بین پیمانکاران و افراد ذی‌نفع برقرار می کند و ارائه خدمات پشتیبانی را با تسلط بهتر به هر یک از آنان ارائه می‌کند. با اختصاص مدیریت پیمان در فعالیت های عمرانی و معماری فرآیند اجرا در زمان مشخص در نظر گرفته شده اتمام می یابد و نقاط ضعفی که حین اجرای پروژه مشخص می شود با استفاده از ایده‌ها و نظرات تخصصی مدیریت پیمان به بهترین شکل ممکن مرتفع می گردد. در نهایت انتخاب درست مدیریت پیمان در روند کلی اجرای پروژه می تواند ، تأثیر بسزایی داشته باشد.
این نوع قرارداد معمولاً مطلوب ترین روش قرارداد بازسازی برای طرفین یه شمار می رود چرا که هم کارفرما در طول پروژه امکان نظارت و مدیریت هزینه ها را دارد و برای مدیر پیمان نیز ریسک زیادی را در پی نخواهد داشت.
در قرارداد بازسازی با مدیریت پیمان ، پیمانکار موظف به مدریت اجرای پروژه دکوراسیون داخلی یا بازسازی می باشد. تمام هزینه های اجرای پروژه نیز از مبلغ تنخواه گردان که کارفرما در اختیار پیمانکار قرار میدهد، توسط پیمانکار و با هماهنگی و تأیید کارفرما، پرداخت می شود. پیمانکار نیز گزارش تمام هزینه های انجام شده را بهمراه فاکتور و رسید به کارفرما ارائه می دهد.
در پروژه های بازسازی یا اجرای دکوراسیون داخلی که دقیقاً جزئیات اجرا و بخشهای مختلف طرح مشخص نیست، قرارداد بازسازی با مدیریت پیمان، قرارداد انتخاب مناسبی است. شاید بتوانیم بگویی تنها انتخاب مناسب است. چرا که برای سه نوع قرارداد دیگر پیمانکاری، باید حداقل شیوه اجرا دقیقاً مشخص شده باشد تا بتوان هزینه آنرا محاسبه نمود و در قرارداد مشخص کرد. اما در این قرارداد، نیاز است تا یک پیشبینی کلی از مدت زمان و هزینه پروژه مدت پروژه و مبلغ قرارداد انجام شود. تا محدوده پروژه مشخص شده باشد.
قرارداد مدیریت پیمان بازسازی
در قرارداد بازسازی با مدیریت پیمان ، پیمانکار موظف به مدیریت اجرای پروژه دکوراسیون داخلی یا بازسازی می باشد. تمام هزینه های اجرای پروژه نیز از مبلغ تنخواه گردان که کارفرما در اختیار پیمانکار قرار میدهد، توسط پیمانکار و با هماهنگی و تأیید کارفرما، پرداخت می شود. پیمانکار نیز گزارش تمام هزینه های انجام شده را بهمراه فاکتور و رسید به کارفرما ارائه می دهد.
در پروژه های بازسازی یا اجرای دکوراسیون داخلی که دقیقاً جزئیات اجرا و بخشهای مختلف طرح مشخص نیست، قرارداد بازسازی با مدیریت پیمان، قرارداد انتخاب مناسبی است. شاید بتوانیم بگویی تنها انتخاب مناسب است. چرا که برای سه نوع قرارداد دیگر پیمانکاری، باید حداقل شیوه اجرا دقیقاً مشخص شده باشد تا بتوان هزینه آنرا محاسبه نمود و در قرارداد مشخص کرد. اما در این قرارداد، نیاز است تا یک پیشبینی کلی از مدت زمان و هزینه پروژه مدت پروژه و مبلغ قرارداد انجام شود. تا محدوده پروژه مشخص شده باشد.
مدیریت پیمان اسکلت بتنی
موضوع قرارداد مدیریت پیمان اجرای اسکلت بتنی ، تدقیق خدماتی است که پیمانکار باید حین و پس از اتمام قرارداد انجام دهد. در این بند باید به تفصیل شرح داده شود که کارفرما از پیمانکار چه توقعاتی دارد و می خواهد پیمانکار چه خدماتی را به او ارائه دهد. در موضوع قرارداد پیمانکاری اجرای اسکلت بتنی باید نحوه تهیه مصالح ، نحوه اجرای پروژه با جزئیات کامل شرح داده شود و یا به نقشه و یا پیوست خاصی اشاره شود.
اجزای قرارداد مدیریت پیمان اسکلت بتنی
در قرارداد مدیریت پیمان اجرای اسکلت بتنی بخشی از متن قرارداد (یا به صورت پیوست) به تشریح مشخصات فنی مواد و مصالح مورد استفاده اختصاص می یابد. تشریح دقیق مشخصات فنی از سو استفاده پیمانکار و بکارگیری مصالح بی کیفیت جلوگیری می‌کند و نمی‌تواند کلی گویی در مورد مصالح مصرفی را دست آویز دفاع از خود نماید. از طرف دیگر ممکن است کارفرما تقاضای بکارگیری مصالح بسیار گران یا خاص را داشته باشد که خصوصا در قراردادهایی که تامین مصالح با پیمانکار است (PC و یا EPC) مشکلات عدیده ای برای پیمانکار ایجاد می کند.
بیشتر بخوانید: نکات مدیرت پیمان در سال ۱۴۰۲
مبلغ قرارداد مدیریت پیمان اجرای اسکلت بتنی که توسط کارفرما تعیین می شود و یا توسط پیمانکار پیشنهاد داده می شود و در نهایت بر روی مبلغ نهایی توافق صورت می گیرد. نحوه محاسبه مبلغ قرارداد بسته به نوع قرارداد متفاوت می باشد و در هرصورت باید هزینه تهیه مصالح و هزینه های بالاسری، سود پیمانکار، منابع انسانی و تجهیزات و … در نظر گرفته شود که می تواند به صورت کلی در متن قرارداد ذکر شود و جزئیات به قرارداد پیمانکاری اجرای اسکلت بتنی پیوست شود و یا در متن به آن اشاره گردد. اگر تغییراتی مدنظر کارفرما در مبلغ قرارداد در آینده باشد (برای بحث تورم و تعدیل) بهتر است نحوه محاسبه آن در تبصره ای اشاره شود.
مدیریت پیمان، هماهنگی بیشتری را بین پیمانکاران و افراد ذی‌نفع برقرار می کند و ارائه خدمات پشتیبانی را با تسلط بهتر به هر یک از آنان ارائه می‌کند. با اختصاص مدیریت پیمان در فعالیت های عمرانی و معماری فرآیند اجرا در زمان مشخص در نظر گرفته شده اتمام می یابد و نقاط ضعفی که حین اجرای پروژه مشخص می شود با استفاده از ایده‌ها و نظرات تخصصی مدیریت پیمان به بهترین شکل ممکن مرتفع می گردد. در نهایت انتخاب درست مدیریت پیمان در روند کلی اجرای پروژه می تواند ، تأثیر بسزایی داشته باشد.
این نوع قرارداد معمولاً مطلوب ترین روش قرارداد بازسازی برای طرفین یه شمار می رود چرا که هم کارفرما در طول پروژه امکان نظارت و مدیریت هزینه ها را دارد و برای مدیر پیمان نیز ریسک زیادی را در پی نخواهد داشت.
تفاوت مدیریت پیمان و پیمان مدیریت
تفاوت مدیریت پیمان و پیمان مدیریت در واقع به دو مفهوم متفاوت در حوزه مدیریت پروژه اشاره می‌کند. در ادامه به توضیح جامع هرکدام از این مفاهیم می‌پردازم:
مدیریت پیمان (Contract Management):
مدیریت پیمان به فرایند مدیریت قراردادهای بین مشتری و پیمانکاران در یک پروژه اشاره دارد. این فرایند شامل مدیریت تمام جنبه‌های قراردادی و حقوقی در طول دوره اجرای پروژه می‌باشد. هدف اصلی مدیریت پیمان، اطمینان حاصل کردن از رعایت قوانین و شرایط قرارداد، کنترل هزینه‌ها، زمانبندی مناسب و تضمین کیفیت اجرای پروژه است. فعالیت‌های مدیریت پیمان شامل بررسی و تحلیل قراردادها، ارزیابی عملکرد پیمانکاران، انجام تغییرات قراردادی، اداره انتقادات و اختلافات قراردادی، تسویه حساب‌ها و گزارش‌دهی به مشتری می‌شود.
پیمان مدیریت (Construction Management):
پیمان مدیریت به معنای استفاده از خدمات مدیریتی برای راهبری و کنترل یک پروژه ساختمانی است. در این حالت، مدیر پروژه (که معمولاً یک مشاور مدیریت پروژه است) مسئولیت اجرای تمام فرایندهای مدیریتی پروژه را برعهده می‌گیرد. او به عنوان نماینده مشتری، تیمی را برای مدیریت و نظارت بر پروژه تشکیل میدهد و در تمام مراحل پروژه (طراحی، اجرا و تحویل) حضور دارد.
پیمان مدیریت (Construction Management) از مزایای زیر برخوردار است:
هماهنگی بهتر: با استفاده از پیمان مدیریت، مدیر پروژه به‌طور مستقیم با تمام اعضای تیم پروژه ارتباط برقرار می‌کند و هماهنگی بین آن‌ها را تسهیل می‌کند. این بهبود در ارتباطات و هماهنگی، بهبود در اجرای پروژه و کاهش احتمال وقوع اشکالات و تداخلات را به همراه دارد.
کنترل بیشتر: مدیر پروژه در پیمان مدیریت، نقش فعالی در کنترل همه جنبه‌های پروژه دارد. او مسئولیت برنامه‌ریزی، نظارت بر اجرا، کنترل هزینه‌ها و کیفیت، مدیریت ریسک و ارزیابی عملکرد را بر عهده دارد. این کنترل بیشتر به مدیر پروژه امکان میدهد تصمیم‌گیری‌های بهتر و به‌موقع‌تر را در راستای تحقق اهداف پروژه انجام دهد.
بهره‌وری بالاتر: با استفاده از پیمان مدیریت، تمام مراحل پروژه بهبود می‌یابد و بهره‌وری بالاتری را به همراه می‌آورد. هماهنگی موثر بین اعضای تیم، کنترل دقیق بر فرآیندها، کاهش هدررفت منابع و بهبود برنامه‌ریزی زمانی، بهره‌وری را افزایش میدهد و هزینه‌های اضافی را کاهش میدهد.
افزایش کیفیت: با استفاده از پیمان مدیریت، تمرکز بر کیفیت اجرای پروژه افزایش می‌یابد. مدیر پروژه در تمام مراحل پروژه، نظارت بر استفاده از مواد با کیفیت، اجرای استانداردهای صحیح، رعایت قوانین و مقررات مربوطه را دارد. این منجر به ارتقای کیفیت نهایی پروژه و ایجاد رضایت مشتری می‌شود.
افزایش شفافیت: با استفاده از پیمان مدیریت، فرایندهای مدیریتی و تصمیم‌گیری‌ها برای مشتریان به شفافیت بیشتری دست میدهد. مشتریان می‌توانند به راحتی اطلاعات مربوط به پروژه را دریافت کنند و در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با پروژه شرکت کنند. این افزایش شفافیت به رضایت مشتریان کمک می‌کند و ارتباط موثرتری بین مشتری و مدیر پروژه ایجاد می‌شود.
کاهش هزینه‌ها: استفاده از پیمان مدیریت می‌تواند به کاهش هزینه‌های پروژه کمک کند. مدیر پروژه با کنترل دقیق هزینه‌ها، بهینه‌سازی استفاده از منابع و اجرای بهتر برنامه‌ریزی مالی، هزینه‌های اضافی را کاهش میدهد. این منجر به بهبود اقتصادی پروژه و بهره‌وری مالی می‌شود.
می‌نتوان گفت که تفاوت اساسی بین مدیریت پیمان و پیمان مدیریت در نگرش و نقش مدیر پروژه است. در مدیریت پیمان، مدیر پروژه مسئولیت اجرای شرایط قرارداد و رعایت تعهدات پیمانکار را دارد و در واقع به عنوان نماینده مشتری عمل می‌کند. او تمرکز خود را بر رضایت مشتری، اجرای صحیح قرارداد و کنترل هزینه‌ها و زمانبندی دارد.
اما در پیمان مدیریت، مدیر پروژه به عنوان یک مشاور مدیریتی عمل می‌کند و نقش اصلی او در مدیریت و نظارت بر تمامی فرآیندهای پروژه است. او به صورت فعال در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با طراحی، اجرا و تحویل پروژه شرکت می‌کند و تیمی را برای مدیریت عملیات پروژه تشکیل میدهد. مدیر پروژه در پیمان مدیریت مسئولیت کنترل هزینه‌ها، کیفیت اجرای پروژه، زمانبندی صحیح و هماهنگی تیم‌های مختلف را دارد.
به طور خلاصه، مدیریت پیمان بیشتر به مدیریت قرارداد و اجرای شرایط قرارداد تمرکز دارد، در حالی که پیمان مدیریت بیشتر به مدیریت عملیات پروژه و ارائه خدمات مشاوره‌ای در زمینه برنامه‌ریزی، نظارت و کنترل پروژه متمرکز است. هر کدام از این مفاهیم می‌تواند در شرایط و نیازهای مختلف پروژه‌ها مورد استفاده قرار گیرد و بهبود عملکرد و کیفیت پروژه را به همراه داشته باشد.
معمارخانه شمسه
شرکت معماری شمسه، با سابقه بیش از 10 سال در زمینه معماری و مدیریت پروژه‌های ساختمانی، به عنوان بهترین مشاوره دهنده در زمینه مدیریت پیمان شناخته می‌شود. با تکیه بر تخصص و تجربه متخصصان مجرب خود، شرکت شمسه توانسته است بهترین خدمات مدیریت پیمان را ارائه دهد و در بین رقبا برجسته باشد.
یکی از عوامل کلیدی که شرکت معماری شمسه را بهترین مشاوره دهنده در زمینه مدیریت پیمان می‌سازد، توانایی در ارائه راهکارهای خلاقانه و کارآمد در مدیریت پروژه‌های ساختمانی است. با درک عمیق از نیازها و اهداف مشتریان، تیم متخصص شمسه به طور جامع و دقیق پروژه را تحلیل کرده و راهکارهای سازنده و هوشمندانه‌ای را ارائه میدهد.همچنین، شرکت معماری شمسه به دلیل تمرکز خود بر کیفیت و دقت در همه جنبه‌های مدیریت پروژه، به عنوان بهترین مشاوره دهنده در زمینه مدیریت پیمان شناخته می‌شود. با ارائه مشاوره‌های کامل و جامع در زمینه برنامه‌ریزی، کنترل هزینه‌ها، نظارت بر ساخت و برنامه‌ریزی منابع، شمسه تضمین می‌کند که پروژه‌ها به طور صحیح و به موقع اجرا می‌شوند.
در ادامه، شرکت معماری شمسه با ارائه خدمات بی‌نظیر در زمینه مدیریت پیمان، به مشتریان خود امکانات و مزایایی فراهم می‌کند که آن‌ها را از سایر رقبا متمایز می‌سازد:
تیم متخصص و مجرب: شرکت معماری شمسه با تشکیل یک تیم متخصص و با تجربه، مشتریان خود را در مسیر موفقیت همراهی می‌کند. اعضای تیم با دانش فنی قوی و آگاهی کامل از روند پیمان، بهترین راهکارها را ارائه می‌دهند.
برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت هوشمند: با انجام برنامه‌ریزی دقیق و هوشمندانه، شرکت شمسه به مشتریان خود کمک می‌کند تا پروژه‌ها را بهینه‌تر و با کاهش هزینه‌ها و زمان اجرا انجام دهند.
کنترل هزینه‌ها: شرکت معماری شمسه در مدیریت پیمان به کاهش هزینه‌ها و بهره‌وری بیشتر توجه می‌کند. این به مشتریان کمک می‌کند تا در حداقل هزینه‌ها به دستاوردهای بزرگی دست یابند.
نظارت مستمر: شمسه در طول فرآیند پیمان، نظارت مستمر بر ساخت و اجرا را به عهده می‌گیرد. این نظارت دقیق و فعال از جانب تیم متخصص، تضمین می‌کند که پروژه‌ها به طور صحیح و با کیفیت بالا پیش می‌روند.
ارتباط و اطلاع‌رسانی: شرکت معماری شمسه با تأکید بر ارتباط فعال و شفاف با مشتریان، آن‌ها را از مراحل پروژه آگاه می‌کند. ارائه گزارش‌های دوره‌ای و جامع از پیشرفت پروژه، هزینه‌ها، زمانبندی و سایر جنبه‌های مدیریتی، به مشتریان اطمینان میدهد که پروژه به‌طور کامل و با دقت اجرا می‌شود. همچنین، مشتریان می‌توانند با تیم مشاوره شمسه در تمام مراحل پروژه در تماس باشند و سوالات و نیازهای خود را مطرح کنند.
با استفاده از ارتباط مستمر و اطلاع‌رسانی دقیق، شرکت شمسه به مشتریان امکان میدهد تا به‌طور فعال در فرآیند مدیریت پروژه شرکت کنند و تصمیم‌گیری‌های مهم را با اطمینان بیشتری انجام دهند. این رویکرد باعث ایجاد اعتماد و ارتباط مستدام با مشتریان می‌شود و به وجود یک همکاری مؤثر و موثر بین شمسه و مشتریان منجر می‌شود.
در صورت نیاز به مشاوره با کارشناسان معمار خانه شمسه تماس حاصل فرمایید.
پرسش و پاسخ
این دو بیشتر در میزان سهم با یکدیگر تفاوت دارند که در مقاله به این موضوع پرداخته شده است.
مدیریت پیمان شامل مواردی همچون مدیریت پیمان ساخت و اجرای اسکلت بتنی، نوسازی و بازسازی ساختمان و… می شود.
معمارخانه شمسه در کلان شهرهای تهران و کرج و سایر شهرستان های کشور با مشتریان عزیز همکاری می‌نماید.
2 پاسخ
قرارداد مدیریت پیمان بازسازی چطوری بسته می شه؟ و چند درصده؟
با عقد قرارداد مدیریت پیمان بازسازی مالک یا کارفرما با پرداخت درصد ناچیزی از هزینه‌های پروژه از تجربه و مهارت مدیر پیمان بهره‌مند می شود. درصد مدیریت پیمان برای پروژه های ساختمانی حدود 10 تا 15 است اما میزان دقیق آن باتوجه به موارد توضیح داده شده در مقاله قابل محاسبه خواهد بود.